O monumento viaxeiro

Alá polo mes de febreiro do 2008 un colectivo de más de setenta intelectuais, profesionais e representantes de diversos colectivos firmaron una solicitude dirixida ao Alcalde de Vigo, para que o monumento que ao insigne poeta de Celanova Manuel Curros Enríquez se erguera no 1911 por iniciativa da sociedade "A Oliva" na Alameda de Vigo, retornara do seu vergonzoso exilio no Castro a onde a mandara o infausto Rafael Portanet (que por certo tampouco era de Vigo) alá polo 1968. 
Con inusitada presteza a alcaldía asumiu o reto e no mes de maio estaba xa na súa nova situación, un pouco mellor que na do Castro, pero aínda non do gusto dalgúns que amamos fondamente ao poeta, un pouco afastada do tráfico peonil e porque o estado actual desa parte da Alameda non é precisamente exemplar.

A idea de facerlle un monumento ao poeta na cidade de Vigo, coa que Curros tiña unha grande relación de afecto, partiu da sociedade cultural A Oliva, presidida naquel ano de 1910 por Manuel Gómez Román e cuxo contador era o meu avó Manoel da Costa (grazas Alejo). O monumento foi financiado coas aportacións populares, encargado ao notable escultor Lorenzo Coullat Valera e inaugurado na Praza de Compostela, mais coñecida como a Alameda, no 1911.

Lorenzo Coullaut Valera, sobriño de Juan Valera, nacera na localidade sevillana de Marchena, e o monumento de Curros é un dos primeiros encargos importantes que o escultor, protexido de Enrique Peinador fixo en Galicia, ademais do monumento a Emilia Pardo Bazán que está na Coruña e o do pai do propio Enrique Peinador Limes, Enrique Peinador Vela, nos xardíns de Mondariz.

O monumento é un busto do escritor sobre unha base trapezoidal historiada e situada sobre un basamento graduado. Na parte frontal ten un baixorrelevo da musa galega da poesía e na parte posterior un texto que di:

CURROS ENRIQUEZ

LA SOCIEDAD

“LA OLIVA”

1911

E un pouco mas abaixo:

ERIGIDO POR SUSCRICIÓN PÚBLICA

Y CON LA EFICAZ COLABORACIÓN

DE LAS SEÑORITAS DE ESTA CIUDAD

Poderes tanxentes e secantes

Afirma don Anxo Pintos nunha recente publicación no Facebook, que temos:

unha España […] tan unida que ata os poderes se lle xuntan secante e tanxencialmente.

Poderes secantes e tanxentes! Poderosa imaxe ben merecente dunha atenta exexese! Que non eiséxese, que é mais de inserir as interpretacións propias nun texto alleo, senón exexese, que implica extraer o significado dun texto dado.

Está claro que cando o Sr. Pintos fala de os poderes está a citar a Locke e Montesquieu, principais teóricos da necesidade de respectar este principio de distribución das distintas funcións do Estado, para asegurar a boa saúde das liberdades fundamentais dos individuos, coma consagra o artigo 16 da Declaración Universal de Dereitos do Home e dos Cidadáns de 1789:

Toda sociedade na que non se garantan os dereitos das persoas nin a separación de poderes, non ten nada de constitucional

Proseguindo na nosa citada exexese, lembraremos aos lectores que teñen moi afastado no tempo ou na memoria o bacharelato, que Secante é una recta que corta a unha curva en 2 puntos, e que, conforme estes puntos achéganse e a súa distancia redúcese a cero, a recta adquire o nome de tanxente.

Dado que a tanxente forma un ángulo nulo coa curva na veciñanza de dito punto, a afirmación do Sr. Pintos adquire todo e seu revolucionario significado, apuntando cara ao feito de que, na situación actual, a distancia entre o Poder executivo, o levado a cabo polo goberno do Estado e cuxa función é facer cumprir as leis, e o Poder xudicial, o encargado da súa aplicación na resolución de conflitos, tende a cero.

Non menos grave que a anterior é a denuncia da natureza secante do poder que o Sr. Pintos denuncia. Neste caso, na miña interpretación, xoga con notable pericia, non co significado xeométrico senón co literario, que seca ou serve para secar, para denunciar á preocupante situación da relación entre o Poder executivo e o Poder lexislativo. O congreso dos deputados xa non reflicte vontade popular, e o goberno da nación deturpa e baleira de contidos esta institución.

En resumo: non se pode estar tan unido; mellor que corra un pouco o aire!

Belle da Costa, bibliotecaria.

A asombrosa historia de Belle da Costa, a bibliotecaria da Morgan Library & Museum de Nueva York, de onde veu o Pergamiño Vindel. Belle tomou o apelido da Costa para xustificar a color da súa pel cunha falsa ascendencia portuguesa.Belle naceu, coma eu, un 26 de novembro e unha das súas biógrafas chámase Polly Guerin, o mesmo nome que o da empresa na que traballei mas de corenta anos. Sería estupendo que fora a responsable da compra do Vindel, pero Belle retirouse en 1948 e o Pergamiño non chegou á Morgan Library & Museum ata 1977.

https://en.wikipedia.org/wiki/Belle_da_Costa_Greene

https://www.clarin.com/viajes/destinos/museo-morgan-oculta-nueva-york_0_HJj9GSgA.html

http://www.anb.org/articles/17/17-01223.html

https://amazingartdecodivas.blogspot.com.es/2010/05/belle-da-costa-greene-morgans-librarian.html